Zoek

Aardwarmte via funderingspanelen

Duurzaam bouwen en renoveren heeft al jaren de interesse van architect Michael Durgaram. Maar met warmtepompen had hij nog helemaal geen ervaring. Nu renoveert hij zijn eigen woning, een pand uit 1900 in Amsterdam en liet zich overtuigen dat een warmtepomp op aardwarmte een goed idee zou zijn. En dan?

‘We waren al een eind met de plannen met dit huis’, zegt Durgaram. ‘Het huis is een soort ‘dijkhuis’: de achtertuin ligt een aantal meters lager dan de straat aan de voorzijde. Dus ontwierp ik op straatniveau de woonkamer die zicht geeft op de begane grond op tuinniveau, waar het keukeneiland en een grote woonkeuken-annex tuinkamer komt. Dat soort dingen, daar was ik mee bezig. En ook met de isolatie, zowel van de buitengevels als tussen de verdiepingen. Niet door de verdiepingen te compartimenteren. Compartimenteren is vloeken voor een architect. Open ruimten creëren, daar gaat het om.

Hulp van installateur

Dat er vloerverwarming op alle verdiepingen moest komen stond wel vast, ik houd helemaal niet van radiatoren. Maar verder heb ik niet zoveel kennis van installaties. Ik teken ze schetsmatig in, en laat de aanleg dan verder over aan de installateur die bij het project gehaald wordt, meestal door de aannemer.’

Bijzonder aan deze woningen is dat ze onafhankelijk van de buurhuizen gefundeerd dienen te worden. De muren mogen niet ‘mandelig’ worden maar op eigen fundamenten staan. De vloer die Durgaram liet storten voor de woonkeuken moest dus ‘zelfdragend’ worden, met eigen funderingspalen, waarvoor vergunning moet worden aangevraagd. ‘Als ik eerlijk ben werd ik op het idee gebracht door De Groene Paal. Een organisatie die het aanleggen van aardwarmtelussen in funderingspalen bepleit. Ik vond wel dat ze een punt hadden. Aardwarmte is iets geweldigs. Het is er gewoon en met relatief weinig elektrische energie verkrijg je warmte. Dus ze haalden me wel over. Maar toen begon het. Verschillende installateurs die ik benaderden bleken helemaal geen verstand van de materie te hebben. En ikzelf dus ook niet. Je tast in het duister.

Technische ruimte

Betrekkelijk laat in het traject kwam Durgaram in contact met Vaillant en NRG XXX, een installatiebureau van Stephan Krimpenfort. ‘Die wees mij er meteen op dat de slangen van de aardwarmtewisselaar beter in een andere hoek van de technische ruimte hadden kunnen worden aangelegd. Die zijn nu in beton gestort, dus daar is niets meer aan te doen. Bovendien kwam ik er gaandeweg achter wat voor ruimte je wel nodig hebt voor alle verschillende apparaten. Mijn vrouw dacht dat we van dat kamertje wel een soort bijkeuken konden maken. Niet dus. Er komen allemaal apparaten in: een buffervat, een wisselaar een centrale aanstuurder, pompgroepen en de warmtepomp zelf.’

Vloerwerwarming

Ook dat de vloerverwarming grotere slangen nodig heeft had Durgaram graag eerder geweten. ‘Het huis helt enigszins naar voren, dat laat ik compenseren door de verdiepingsvloeren wel waterpas te laten zetten. Maar daarbij heb ik niet met dikkere vloerverwarming gerekend. De vloeren liggen er nu al in, dus moeten we dan meer groepen aanleggen: hoe meer groepen, hoe makkelijker het water kan stromen, hoe minder energie de pompgroepen gebruiken.' Isoleren wilde Durgaram sowieso al, hij neemt geen extra maatregelen vanwege de warmtepomp.

Gasleiding

De woning moet in principe geheel gasloos worden. Durgaram: ‘Ja, daar gaan we voor. Maar ik laat nog wel een gasleiding aanleggen. Als we met de warmwatervraag tóch niet uitkomen met de warmtepomp kan ik dan, zonder te breken, een hybride systeem aanleggen.’

Bekijk het volledige interview

Ontdek waarom Michael Durgaram voor deze duurzame installatie koos: